පෝයක ඇති වැදගත්කම

දුරුතු පෝය

බුදුරදුන්ගේ පළමු ලංකා ගමන
ලංකාවේ පළමු දාගැබ ඉදිකිරිම
සුමන දෙවියන් මගඵල අවබෝදය

නවම් පෝය

සැරියුත් මුගලන් දෙනමට අගසව් තනතුරු දිම
ඕවාද පාතිමොක්ෂය දේශනා කිරිම
බුදුරදුන් ආයු සංස්කාරය කිරිම
මැදින් පෝය
බුදුරදුන් කිඹුල්වත් නුවරට වැඩිමට ආරම්භ කිරිම

කෝපය හා තරුණ මනස

සිත හා බැදුනු තවත් ගතියක් 

බැනිම් පැහැරගැනිම්  හා පහරදිම් යන කරුනු සිතේ තබා ගැනිමේන් වෛරය නොසන්සිදේ.එබැවින් සිත තුල තියෙන සිතුවිලි පිළිබද බුද්ධ දේසනාව  විමසිමෙන් සිතේ පවතින මෙම නොසංසුන් කම නැති කර ගත හැකිය.මෙවැනි තත්වයකට අපව ලක් වුවොත් අපේ සිතේ තියෙන්නේ මට උන ලැජ්ජාව මට උන පාඩුව වහගන්න නම් වාඩුව ගන්නම ඕනි කියලා 
                              එත් බුදු හාමුදුරුවෝ දේසනා කරන්නේ මට උන දේ නිතර නිතර සිතිමෙන් සිත නොසංසුන් වන බවයි . ඔබව සතෙක් හපා කැ පමණින් ඔබ ඒ සතාව හපා කනවද ඒසේම ඔබට පාඩුවක් කල තැනැත්තා කවර තරාතිරමක අයෙක් උවත් තරහ සිතේ තබා ගැනිමෙන් වෙන්නේ පසුතැවිම පමණයි. අපේ පැරණි කියමනක් තියෙනවා අවි ගත්තො අවියෙන් නසි කියලා. අපගේ වරදක් නැතිව අපට පහරදිමක් බැනිමක් පැහැර ගැනිමක් වුවොත් එය අපට පාඩුවක් තමයි. ඒත් ඉවසිම තුලින් අපට ලොකු වාසියක් විය හැකිය එම නිසා බුදු හාමුදුරුවො දේසනා කරනවා 
                                          මිනිසෙක් වයසින් මහලු වුවාට පලක් නැත මිනිසෙක් ගුණවත් කමින් මහලු විය යුතුයි කියලා පුද්ගලයෙක් වයසට යන්නේ දින සති මාස අවුරුදු වලින්. එත් ‍එම මිනිසා තුල බුද්ධිය නොමැති නම් අවංක කම නොමැති නම් ඒ වයසට යාමේන්  ඇති පලක් නැහැ ඒත් තරුණයෙක් උවත් බුද්ධිමත් නම් අවංක නම් ඒ තරුණකම ඉතා උතුම් කියලා.
                                            ඒ නිසා සිතේ ඇතිවන මෙම තරහව නිසා එම තරහව හැමදාම සිතේ තියාගැනිම නිසා හිත පමනක් නොවේ අපේ ගතත් පිරිහෙනවා ඒ පිරිහිම තුලින් ම අප වයසට යනව නම් අපේ බුද්ධිමත් බවෙන් පලක් නොමැත .
 

බුදු දහම හා මනස

                                                     මම මුලින් ලිව්ව ලිපිය ටික දෙනෙක් හරි බලපු එක මට ගොඩක් වටිනවා. ඒ අයට ස්තුති. මාව මේ ගමනට උනන්දු කල කල්හාර මල්ලිටත් ස්තුති කරන්න ඕනි විශේෂයෙන්ම. නොදන්නා දෙයක් කියා දෙන්නේ පෙන්නා දෙන්නේ කල්‍යණ මිතුරෙක්. ඒ නිසා මම ඔහුට ස්තුති කරනවා එකට. ඔබත් කැමතිද ඒ වගේ කෙනෙක් වෙන්න. මගේ මිළග ලිපිය ඒ හා සම්බන්දයි

 බුදු හාමුදුරුවො එකත් ඉතා ලස්සනට පෙන්වා දෙනවා මේ ගාථා කොටසින්.

                                  මනසා චෙ පසන්නෙන භාසතිවා කරොති වා

                                           ඒ කියන්නේ පසන්න මනසින් යමක් කියයිද කරයිද එය සැප පිණිස හේතු වෙනවා. මම මතක් කලොත් ඔබේ කුඩා කාලය. ඒ තාලේ හරිම ආසනේ පංතියේදි හොදම ළමයා වෙන්න. පොත පිරෙන්න ලොකු හරියක් දුන්නාම ගෙදර යනකම් ඉවසිල්ලක් නැහැ . ඒ පාසල් කාලේ. අපි දැන් ලොකු අය වේලා .
                                                         දැන් අපි ‍ඒ වගේ හරියක් ගන්න ඕනි කාගෙන්ද අප ජිවත් වෙන සමාජයෙන්.අප ජිවත්වෙන නිවෙසේන් ගෙදර වටපිටාවෙන්.
                                                                ඒ නිසා අපි නිවැරැදි මිනිසුන් වෙන්න ඕනි. එහෙම උනාම හැමෝම අපිට ස්තුති කරනවා . ටිකක් හිතලා බලන්න. තරුණ ඔබ බොන කෙනෙක් නම් කිසිම කෙනෙක් ඔබව ඇසුරු කරන්න කැමතිද. ඔබට ටික දෙනෙක් කැමති වෙයි මේ සාමාජය කුඩු කාරයෙක් හොරෙක් දෙස බලන් විදිහ . ඒ තුලින් උවත් කවුද ඔබත් එක්ක ඉන්නේ  ඔබේ අතේ තියෙන මුදලින් ඔබත් එක්ක බොන අය. ඔබේ අතේ මුදල් හිග වෙනකොට ඒ අයත් අයින් වෙනවා. ඒ නිසා අපි නිතරම උත්සහා කලයුත්තේ ටික දෙනෙකුට අවශ්‍ය පුද්ගලයෙක් වෙන්න නොවේ සියලු දෙනාටම අවශ්‍ය පුද්ගලයෙක් වෙන්න. එසේ නම් ඔබ යහපත් මනසින් හා යහපත් සි‍හියෙන් කටයුතු කරන අයකු බවට පත් වෙන්න .ඕනි ඒක හරියට සෙවනැල්ල වගේ කිසිම බරක් ඔබට දැනෙන්නේ නැහැ. ඔබව හැර යන්නේත් නැහැ. ඒ වගේ ඔබට ගැටලුවක් වු විට ගොඩ දෙනෙක් ඔබත් එක්ක ඉදිවි.
                                                ඒ නිසා ඔබට අනුන් අවශ්‍ය  නොවි      අන්‍යයන්ට ඔබව අවශ්‍ය පුද්ග‍ලයෙක් ලෙස සාමාජය තුල ස්ථාවරයක් ගොඩනගා ගත් පුද්ගලයෙක් වෙන්න ඕනි .ජිවිතය ගොඩ නගා ගැනිමේදි අප නිතරම කල්පනා කල යුත්තේ මේ මුලු සාමාජයටම යහපතක් කරන පුද්ගලයෙක් වෙන්නේ කොහොමද කියලා.එය කිරිම ඉතා පහසුයි . යහපත් මනසින් කුමක් කලත් එය අන් අයගේ ගෞරවයට හේතුවක් වෙනවා අන් අයගේ පැසසුමට හේතුවක් වෙනවා. ටිකක් හිතලා බලන්න ඔබ ජිවිතයේ  ගොඩක් සතුටු උන දවස. ඒත සියලු දෙනාගේම පැසසුම හේතු වු කරුනක් වු හැටි . ඔබ ගොඩක් දුක් වුන දවස ඒක සියලු දෙනාගේම අපූසාදයට ලක් වු හැටි . දැන් ඔබට තේරුම් යන්න ඕනි බුදුහාමුදුරුවෝ දේශනා කල දහම
                                           මනසා චෙ පසන්නේන භාසති වා කරොති වා
ඒ නිසා අද අපි කතා කලේ  මනසා චෙ පදුඨටෙන භාසති වා කරොති වා යන බුදු වදන හා ඉහත සදහන් බුදු වදන ගැන. තරුණ ඔබ දුක පොදි බැදගෙන යන්නේ නැතිව සතුට කරපින්නාගෙන යන තරුණ දුවෙක් පුතෙක් වන්න නිතරම උත්සහ කරන්න. මගේ පිං පොතෙන් මම සැනසෙන්නේ එවිටයි මේ කවුලුවෙන් එක පුතෙක් එක දුවෙක් නිවැරදි වෙනවානම් එක මගේ උත්සාහයේ සතුටයි ඒ සතුට මම විදින්නේ පංසල හන්දියේ කල්හාර සමගයි ඔබ සැමට සම්මා සම්බුදු සරණයි

අලුත් මාවතක් පෙන්නු මිතුරා

                                  මම මේ විෂයට හරිම ආගන්තුකයි. මාව උනන්දු කලේ පංසල් හන්දිය තුලින්  ඔබට හමුවෙන කල්හාර මල්ලි. මේ තුලින් කුමක් කල හැකිද කියලා සොයන්න කියලා මාව මේකට සම්බන්ද කලේත් ඔහුමයි.මට හිතුනා මගේ පිං පොත  තුලින් ඔබට ලියන්න.
                              ලියන්න හිතේ හුගක් දේවල් තියෙනවා කොහෙන් පටන් ගන්නද කියලා හිතා ගන්න බැහැ.කොහොම උනත් කාටත් කියවා යමක් හිතන් දෙයක් ලියන්න ඔනිනේ.එ නිසා මට හිතුනා මුලින්ම තරුණ ඔබට අමතන්න.

බුදු දහම හා තරුණ මනස

                                                   මෙම කරුණ පිළිබද කතාකරද්දි අපිට හොදම කරුණු රැසක් බුදු දහම තුලින් කතාකරන්න පුලුවන්. උදාහරණ සහිතව කතා කිරිම තමයි  යමක වැදගත් කම වන්නේ. ඒ නිසා  ධම්මපදය කියලා සාර්ථක පොතක් අපිට තියෙනවා. මට හිතෙන විදිහට තරුණ සියලු දෙනා විසින්ම කියවිය යුතු පොතක් ලෙස මා එය දකිනවා.
එහි මුල්ම ගාථාව අපි අපේ කතාවට ගලප ගමු
                                           එහි සරල තේරුම වන්නේ පවට අපේ සිත හරිම කැමති. ඒ කැමැත්ත නිසා කරන සියලු කරුනු වලින් අපේ ජිවිතය පුරවා ගත්තේත් අපේ ජිවිතයට හැමදාම උරුම වන්නේ දුක පමනයි

                                          මේ සරල තේරුම අපි අපේ තරුණ ජිවිතයට ගලප ගමු. දැන් ඔබේ වයස  තරුණ වයසට ලංව ඇති එසේ නොමැතිනම් මුහුකුරා යන වයසක ඇති මෙතෙක් කල් ඔබ අත්විදි අත්දැකිම් ගෙන බැලුවොත් අද ඔබ කිසියම් කරුනක් නිසා පසු තැවෙනවනම් ඒ පසුතැවිමට හේතුව විමසා බැලුවද ඔබ. එය ඔබ විමසා බලා එයට හේතුවක් සොවිවද . ඒ හේතුව කොටස් දෙකකට වෙන් කලොත් ඔබ එය  සාධාරණය කරන්න හදන්නේ
                                                      මම ඒක කලේ තරුණ කම නිසා එසේ නැතිනම් නොදැනුවත් කම නිසා කියලද.
                                            ඒත් ඔබ හිතුවද මිනිස් සිතේ තියෙන ස්වභාවය එය තමයි අපි නිතරම කැමති ගැටෙන්න. ඒක පුද්ගලානුබද්ද වෙන්න පුලුවන් මතවාද වෙන්න පුලුවන්. එක තමයි මිනිස් සිතේ ස්වභාවය. එත් බුදුහාමුදුරුවො මෙකට හොද උදාහරණයක් දෙනවා  .
                                        මනසා වා පදුටෙඨන භාසති වා කරොති වා 
                                                               මේ ධර්ම පාඨය තුලින් මොකක්ද අප පෙන්නා දෙන්නේ. තරුණ මනසට පමණක් නොවේ ඕනැම පුද්ගලයෙකුගේ මනසට එන සිතුවිලි පිළිබද විස්තරයක් තමයි පෙන්නා දෙන්නේ එහි සරල තේරුම වන්නේ 
                                     අපිරිසිදු මනසින් කරන කියන සියලු දේ තුලින් උරුම වන දුක වේදනාව ගැන තමයි පෙන්වන්නේ.
                                           තරුණයෙක් වශයෙන් ඔබ ජිවත් වන මෙම කාලය තුල ඔබ යහපත් ගති පැවතුම් වලින් යුක්ත විය යුතුයි.තරුණ ඔබ ඔබේ මනස පිළිබද පාලනයක් ඇති කර ගත යුතුයි ඒ තුලින් ඔබට ඔබේ මුලු අනාගතය පිළිබද පුර්ව නිගමනයකට ඒම හැකිය.
                                          මන්ද ඔබ බුද්ධිමත් තරුණයෙක් විය යුතුයි . ඔබට මේ සමාජය දෙස බලා අනාගතය ගොඩනගා ගන්න තරම් ‍ඔබේ මනස තැන්පත් කර ගත හැකි අයෙක් විය යුතුයි. අද සමාජය දෙස ඉතා විමසිල්ලෙන් බලා සිටියොත් ඹබට පෙනේවි සමාජයේ අපහාසයට ලක් වු චරිත අපිට ඕනැතරම් දකින්න පුලුවන් බව.ඒසමාජ ගැටලුවට මුලික කරුණ වි ඇත්තේ තාරනා කිහිපයක් පමණයි එකක් තමයි තමන්ට තමන්ගේ මනස පාලන කර ගත නොහැකි කම. නිසා සිදුවු සිදුවිම්.එකට මේ සමාජය තුල ඇති වෙළද පොල ආර්ථිකයත් වගකිම බාර ගත යුතුයි කියලා මගේ හැගිම. තරුණ ඔබ එය තේරුම් ගත යුතුයි.                           
                                               මාර්ගයේ ඔබ ගමන් කරන විට දකින්න ලැබෙන සිංහ මුහුන ළගදි ඔබත් ඒ මුහුනට රැවටුන හොත් ඔබත් සිංහයෙක් වන්න උත්සහ කරන බව මම දන්නවා ඒත් ඔබ බුද්ධිමත් තරුණයෙක් නම් ඒ මුහුණට රැවටි ජිවිතය අඩාල කර ගත් තරුණ පිරිස් පිළිබද ඔබට සිහිවෙන්න ඕනි. ඒ පිරිස් විදින අපහස ගැරහුම් ඔබේ මනසට  එන්න ඕනි මනස තමයි ඔබව පාලනය කරන්නේ. සමාජය විසින් අද සමාජ පෞර්ෂයක් දිලා තියෙනවා මත්පැන් ටිකක් නොබන තැනත්තා කිසි කමකට නැහැ කියලා ඒත් ඔබ කෙතරම් උතුම් පුද්ගලයෙක්ද කාටවත් කරදරයක් නැතිව කාගෙවත් අයිතිය උදුරා ගන්නේ නැතුව කාගෙවත් නිදහසට බදා නොකර ඉන්න අයෙක් නම්.මත්පැන් බොන පුද්ගලායාගෙන් සාමාජයට ගෙදරට පවුලට තම දරුවන්ට තම  නිරෝගි කමට කර ගන්නා විනාශය කෙතරම්ද. ඒත් මනස ශක්තිමත් තරුණයා ඒ කිසි දෙකින් තමන්ගේ තරුණකම තමන්ගේ පෞරුශය විනාස කර ගන්නේ නැහැ.ඔබ මේ මොහොතේ ඔබේ මනස ශක්තිමත් කර ගතහොත් හැමදාම ඔබ ජයගනු නියතය. ඔබේ තරුණකමේ තියෙන ජවය ඔබේ මනස තියෙනවා නම් ඔබ ජයගත් පුද්ගලයෙක් වන එක කාටවත් වැලැක්විය නොහැකිය.
                                                     ඒ නිසා ‍මගේ පළමු මේ ලිපිය පිළිබද ඔබේ අදහස් මට දන්වන්න. මේ කවුලුව තුලින් කතා කල යුතු දේ පිළිබද මට කියන්න ඔබට සම්මා සම්බුදු සරණයි